Tavuklarda kanibalizm hastalığı ?

Ve yamyam civcivler birbirini yemeye başlar!!!

Aslında oldukça üzücü bir sorunun manen de o kadar düşündürücü bir vebal konusunun açıklamasını yapmaya çalışacağız.

Kanibalizm
(Tüy Yeme Hastalığı,Tüy Çekme Hastalığı, Yamyamlık Hastalığı)

Yaklaşık 20 yıldır bahçemizde tavuk besleriz, bunun son 10 yılı süs tavukları ve hususen brahma tavuk beslemek ve üretmekle geçmiştir.

Biz hayvan sahibi olmanın keyifli, huzur veren ve mutluluk kaynağı olan bir yönü olduğu kadar, ciddiyet gerektiren, merhamet isteyen, sorumluluk ve bilgi sahibi olunması gereken bir uğraş olduğuna inanıyoruz.

Her yıl ortalama 100/150 adet yavru yetiştirmeye çalışırız bu iş yoğunluğumuza veya yıllık planlamalarımıza göre bazen 50 adette olur bazen 300 adette olduğu olur.

Meşhur bir söz vardır ” en kötü plan plansızlıktan iyidir” aslında süs tavuğu yetiştiren, üreten ve seven herkesin bu sözü ve üzerinde açıklamalar yazdığımız bu konuları çok ciddi düşünüp değerlendirmeleri önemlidir.

Tecrübeyle, araştırmayla ve zamanla edinilen bazı değerli bilgileri fırsat buldukça veya vakti geldikçe paylama sebebimiz bu hobiye başlarken yaşadığımız zorlukları bizden sonra başlayacak olan kişilerin yaşamasını isteyemeyişimizdir.

Başlıkta atfettiğimiz konuya dönecek olursak genel biyolojik yapısı etçil olmayan bir kanatlı yavrusu ne olur da yada ne olmaz da bir canavara dönüşür o meseleyi kendi bilgimiz kadar açıklamaya çalışacağız.

Bu arada tavuklar etçil değil dedik ama malumunuz ne bulursa yiyen cinsten bir yaratık tavuk bu izahatın sebebi normal tarifte tavuklar otçuldur ama eğer köfte bulursa hayır ben yemem demez:)

Şimdi arkadaşlar bir işte plan, hedef, tedbir, yatırım ve emek yoksa doğası gereği o iş başarısız olur.

Sağlıklı tavuk yetiştirmek yada üretmek belki dışarıdan çok kolay görünüyor yada medyatik röportajlar ile muazzam paralar kazanıldığı imajı oluşturulan bir işmiş gibi görünse de bu işe el atmış hazırlıksız ve heyecanlı herkes 6 ay geçmeden nasıl bir gümbürtüye düştüm ben diye feryat eder, hüsrana uğrar ve muhtemelen bir daha el sürmemek üzere tövbe eder tavukçuluğa.

Arkadaşlar tavuk aslında bir tür kuş kanatları artık uçmaya yaramasa da aynı familyanın insanoğlunun kendi menfaat ve keyfiyeti için değiştirip, geliştirdiği bir canlıdır.

Yani tavuk 3,4 haftalık olduktan sonra gezecek, zıplayacak, uçuşacak hür ve mutlu olacak.
Biz yetiştiriciler de onlara bu imkanı sunmak zorundayız.

Hem pahalı olduğu için, hem hastalanmasınlar diye, hem de altı üstü tavuk bir kutuda yada kafeste yaşasın işte mentalitesi ile bakıldığı için çoğu yavru 6. ayını göremeden ölüyor.

Bazıları için laf kalabalığı olabilir ama ben süs tavuğu yetiştireceğim diyen kişi yumurtalarını makinaya koyduğu gün 7 ay sonrasının plan ve hazırlığını yapmak zorundadır, yavruları makina veya gurk tavuk altından çıktıktan sonra o yavruların yumurtlayacağı güne kadar yaşamlarını rahat sürdüreceği tüm planlamaları yapmak mecburiyetindedir.

İlk 3 ay nerede nasıl kalacaklar, ilk 6 ay ne yiyecek ne kadar yiyecek ve hangi aşılar yapılacak, ilk 9 ay nerede üreyecek hangi ekipmanlar lazım, folluk nerede olacak tünek hangi malzemeden ve yerden ne yükseklikte olacak bunu düşünmelidir!!!

Şimdi olumsuz örnekleri konuşalım benim güzel abim ya duymuş tavuk para ediyor, yada çocukluktan bu yana sevgisi varmış şimdi imkan bulmuş alıyor 20 yumurta eş dost yardımı ile bir şekilde en sağlamından elinde 15 civcivi oluyor.

Bismillah o canım yavruları ilk 2 ay çeyiz sandığında büyütmeye çalışıyor, güneş yok, alan yok, hijyen yok, tünek yok, tüm bu hayati yokluklar içinde heyecan ve heves ile bu abimiz her gün yem veriyor her gün su veriyor sağolsun…

Ama temsili 56. gün eve bir geliyor ona göre zar zor, güç bela büyüttüğü yavrulardan 2 tanesi kanlar içinde yerde yatıyor diğer 3-4 tanesi kardeşinin gagaları kan içinde canice kardeşlerinin etini ve kanını yemekle meşguller…

Üzüntü büyük, şok var, korku var, pişmanlık var başlıyor google amcaya sormaya.
*civcivler neden birbirini gagalar
*civcivler neden tüy yer
*civcivler birbirini gagalıyor
*civcivler birbirini neden yiyor..

Şimdi nedenleri söyleyelim herkes ibret ve tedbir alsın lütfen!

* 4. haftadan sonra civcivler sayısına göre mümkün olduğu kadar geniş, ferah ve güneş gören bir yerde yetiştirilmelidir.

* 8. haftadan sonra gece lambası en az 4-6 saat kapatılarak yavrular gece istirahatine alıştırılmalıdır.

* Dar, karanlık, havasız kutu veya kafesler çoğu zaman acı ile biten yetiştirme yerleridir.

* Civciv kümeslerinde onları strese sokacak her şeyi izole etmelisiniz aşırı ses olmamalı, fare, yılan, ani hareket eden ve onları ürküten canlılar olmamalıdır.

* Yavrular temel ihtiyaçlarını asla bir kafeste veya odada karşılayamaz iyi, doğru, taze ve uygun bir yem sunmalısınız yeri gelmişken hiç bir civcive ”etlik yem” verilmesini doğru bulmuyor ve tavsiye etmiyoruz.

* Bit varsa huzur ve gelişim olmaz tüm yaşamları boyunca tavuklarınızın ve civcivlerinizin parazit mücadelesine yardım etmek ve ilgilenmek zorundasınız uygun dönemlerde ilaçlama yapınız.

* Gelişim dönemlerinde bazı ihtiyaçlar tavan yapar kalsiyum, magnezyum, sodyum vesaire bu gibi mineraller ve vitaminler gelişimde önemlidir haftada 2 veya 3 defa uygun dozda sularına veya yemlerine katarak bu süreci destekleyiniz.

* Uygun vitamin ve mineral takviyesi alınana kadar sularına veya yemlerine bir miktar tuz katılması tedavi sürecini başlamasına yardımcı olacaktır.

* Belli dönemde yavrular tüy döker zeminde biriken tüyler meraklı yavrular için fırsat buldukça gagaladıkları ve direk yuttukları bir alışkanlık haline dönebilir haftada 2 defa zemin dışkılardan ve tüylerden temizlenmelidir.

* Herhangi bir sebeple yaralanmış yavruları hemen sürüden ayırın ve tamamen iyileşene kadar aynı yere koymayın yoksa o yaralı yavruda ki yara diğerlerinin dikkatini çeker ve o yaraya hücum eder fırsat buldukça merakından gagalar yarayı deşerler buna dikkat.

* Yavruların sık sık yan yana gelme olasılıklarını minimize etmek için en az iki üç farklı yere suluk ve yemlik koyulması bazı ihtimal oranlarını düşürecektir.

* Son altın bilgi bu temel ihtiyaçların eksikliği dışında bu sorunu tetikleyen en mühim konu ”stres”tir.

Bu bebeklerin strese girmeden, korkmadan büyümeleri gerekmektedir bazılarına teferruat gelecek detayları yapamayanların en azından olabildiğince geniş bir alan sunmalarını tavsiye ederiz.

Tecrübeli arkadaşların eksik görüğü faydalı bilgileri yorum kısmına yazmalarında sakınca yoktur.

Okuyup faydalı ve gerekli görürseniz paylaşmanızı rica ederiz.

Sağlık ve keyif dolu kümesler diliyoruz.

Abika Brahma Kümesi
www.abikabrahma.com